Artificial intelligence (AI) gaat de wereld veranderen. Hoe precies? Dat weten we nog niet. Maar de ontwikkelingen gaan snel en hebben ook invloed op de tolk- en vertaalbranche. Er zijn steeds meer machinevertalers, zoals Google Translate, te vinden. Dat is handig, maar brengt ook gevaren met zich mee. Wanneer kun je nu wel en wanneer beter niet gebruik maken van een machinevertaling? In dit artikel bespreken we het gebruik van een menselijke vertaling versus machinevertalingen in persoonlijke gesprekken.

Automatische vertalingen

We maken allemaal wel eens gebruik van machinevertalingen. In verschillende webbrowsers, zoals Google Chrome, wordt het zelfs standaard aangeboden. Wanneer je een pagina in een andere taal opent, vraagt Chrome meteen of je de website wil vertalen naar je eigen taal. Erg handig wanneer je een artikel in een vreemde taal wil begrijpen. Deze vertalingen zijn verre van perfect, maar je kunt de context en de boodschap vaak prima begrijpen.

Het is dan misschien niet perfect, het is wel goed dat het er is. Datzelfde geldt voor Google Translate. Wanneer je iets leest of hoort in een taal die jij niet begrijpt, type het in en je begrijpt het. Voor korte e-mails of bestellingen in restaurants kun je goed met Google Translate uit de voeten. Tegenwoordig lukt het zelfs om een kort gesprekje te voeren middels de machinevertaler. Loopt dat heel soepel? Niet per se. Maar het is leuk om zo met mensen te kunnen communiceren die je eerst niet kon begrepen doormiddel van taal. Het maakt je wereld groter.

De machinevertaler kan, als je het heel abstract bekijkt, hetzelfde als een tolk. Ze vertalen namelijk allebei. Natuurlijk zijn ze absoluut niet met elkaar te vergelijken. Toch gaan we dat doen. Waarom? Om het verschil tussen professionele tolken (speech to speech) en machinevertalers (speech to text to speech) te laten zien. En om je te laten zien waar je een machinevertaler voor in kunt zetten en in welke situaties je echt een professionele tolk nodig hebt.

Verschillen machinevertaler en professionele tolk

Het belangrijkste verschil is dat machinevertalers minder secuur zijn. Ze maken meer fouten, vooral als het gaat om complexe zinnen of zinnen waarbij de context belangrijk is. Een professionele tolk kan context meegeven en houdt daarbij rekening met nuances, culturele aspecten en stijl. Een machinevertaler geeft je enkel een vertaling van hetgeen jij hebt ingetoetst of ingesproken.

Een ander belangrijk verschil is de expertise. Een professionele tolk heeft vaak diepgaande kennis van een bepaald vakgebied. Denk hierbij aan medische tolken, notaristolken, tolken bij de rechtspraak, het onderwijs en ga zo maar door. Een machinevertaler heeft deze kennis niet en is daardoor minder betrouwbaar.

Creativiteit is ook een eigenschap die de machinevertaler mist. Een professionele tolk kan bijvoorbeeld spreekwoorden goed omzetten in begrijpelijke taal voor anderstaligen. Wanneer je een Google Translate ‘hij heeft zijn schaapjes op het droge’ laat vertalen, dan denkt de anderstalige dat je schapen in een droge ruimte hebt staan. Ook kunnen zij humor en emotie niet vertalen. Een tolk kan daar creatief mee omgaan en dat ook goed overbrengen.

Het verschil tussen een machinevertaling (in dit geval AI-vertaling) en een professionele tolk zie je goed in onderstaande video.

 

De voor- en nadelen van machinevertalers vs. professionele tolken op een rijtje

Zowel machinevertalingen als menselijke en professionele vertalers zijn goed om te gebruiken. In de ene situatie is een vertaaltool zelfs een betere optie dan een professionele vertaler. We zetten de grootste voordelen van zowel de menselijke vertaler als de machinevertalers op een rijtje:

Voordelen professionele tolk

• Beschikken over menselijke intelligentie en creativiteit
• Brengen context, nuance en emoties goed over
• Zijn nauwkeurig
• Beschikken over diepgaande kennis van bepaalde onderwerpen
• Gaan vertrouwelijk om met gevoelige informatie en vraagstukken
• In meer dan 200 talen beschikbaar (telefonisch of online te vinden via Global Talk)

Voordelen van machinevertalers

• Goedkoop en vaak zelfs gratis
• Laagdrempelig; altijd beschikbaar op je smartphone
• Meerdere tools beschikbaar: Google Translate, ChatGPT, Google Gemini, etc.
• Perfect voor een snelle hulpvraag of een gesprekje met je anderstalige buurvrouw op de camping

Naast deze voordelen, kleven er uiteraard ook een aantal nadelen aan beide opties. Dit zijn de grootste nadelen van professionele tolk en machinevertalers:

Nadelen professionele tolk

• Kostbaar
• Kost meer tijd
• Afhankelijk van beschikbaarheid

Nadelen machinevertaler

• Minder talen beschikbaar
• Foutgevoelig
• Niet honderd procent nauwkeurig
• Kunnen geen nuances en context meegeven
• Spreken en begrijpen geen dialecten
• Begrijpen geen emoties en brengen deze ook niet over
• Kennen geen cultuurverschillen
• Niet gespecialiseerd in gevoelige zaken als juridische of medische informatie

 

Een machinevertaler of een tolk?

Zoals je ziet hebben beide vormen zowel voor- als nadelen. De keuze voor een machinevertaling of een professionele tolk hangt af van de situatie. Voor complexe situaties die er écht toe doen, is een professionele tolk een must. Denk hierbij aan gesprekken binnen het onderwijs, in het ziekenhuis, rondom asielprocedures, in rechtbanken en ga zo maar door. Dan heb je een goede en professionele tolk nodig.

Voor snelle en eenvoudige vertalingen is een machinevertaler een hele goede en fijne uitkomst. Een drankje bestellen op vakantie of een snelle afspraak maken bij de kapper? Pak Google Translate erbij en het is geregeld. Heb je een vertaling nodig? Ga vooral goed na in welke situatie je op dat moment bent en kies de beste optie.